2000 Tempo Dergisi
Göz Hakkında Yanlış Bildiklerimiz
Göz Hakkında Yanlış Bildiklerimiz
Türkiye’ de ilk defa ve 15 seneden beri orta şiddette renk körlerine yardımcı olan kromatik lensleri uygulamaktayım..
Renk körlüğü genelde doğuştan bir hastalık olup, ne yazık ki tedavisi yoktur. Buna karşılık, üzerinde iki sene çalışarak yurdumuzda uyguladığım kontakt lensler, renkli görme bozuklukları olanlara % 90′ a varan fayda sağlamaktadır.
Aşağıdaki resimde ise X ile başlayıp X biten bir yol göreceksiniz..
Eğer göremiyorsanız bir göz doktoruna başvurun.
Değerli Hastalarım,
Sabah Gazetesinde Renk Körlüğü Konusunda 28.05.2009 tarihinde yayınlanan röportajımın linkini ve yazısını aşağıda bulacaksınız:
https://www.sabah.com.tr/gundem/2009/05/28/renk_korlugune_yerli_cozum
Türkiye’de renk körlüğüne çözümde Türk doktor Ahmet Girgin büyük bir ilke imza attı. Renk körlüğüne yerli çözüm üreten Doktor Girgin’in çalışması geçtiğimiz günlerde katıldığı Amerika-Asya-Pasifik Birleştirilmiş Kongresi’nde büyük ilgi gördü.
RENK KÖRÜ HASTALARI NASIL GÖRÜYOR?
Çalışması sırasında hiç bir klinik ve bakanlıktan yardım görmediğini vurgulayan Doktor Girgin,
“Bazı meslektaşlarım bu lenslerin –daha denemeden- işe yaramayacağını bile söylemişler. Bunun üzerine çalışmamı önce 40. Türk Oftalmoloji Kongresinde, daha sonra 2008 Dünya Oftalmoloji Kongresinde tebliğ olarak sundum. Geçen sene Hong Kong’daki Dünya Oftalmoloji Kongresinde tebliğ dikkat çekince, bu sene Amerika-Asya-Pasifik Birleştirilmiş Kongresine sempozyum katılımcısı olarak davet edildim ve buradaki konuşmam da günün en önemli 8 sunumu arasına girerek internette yayınlandı” açıklamasını yaptı.
Girgin, çalışmalarıyla ilgili şöyle konuştu: “Aslında bu lenslerin hikayesi 1997 senesine kadar uzanır. O tarihte bulunan ve daha sonra Kromajen lensler olarak adlandırılan lensleri Türkiye’ye sokmak için Ankaralı bir firma çok uğraşmıştı. Nedendir bilinmez izin alamayınca, ben de bu lensleri Türkiye’de yapamaz mıyız diye düşünerek, Galatasaray Lisesinden bir arkadaşım ile çalışmaya başladık. Arkadaşım rahmetli Muhlis Başay Kesin Kontakt Lens firmasının sahibi idi ve birkaç ay uğraşarak Türkiye’de ilk defa bu lensleri imal ettik ve uygulamaya başladım. İstatistiksel çalışmaları da değerli Meslektaşım Dr. Hilmi Or yaptı.”
Doktor Girgin, lenslerin işleyişini ise şöyle anlattı: “Normal insan doğadaki 10.000 renk tonunu fark edebilir. Halbuki kısmi renk körlüğü olanlar ancak 2.000 civarında tonu ayırabilirler. İşte bu kişilere lensler uygulanınca ayırt ettikleri ton sayısı 6.000’e kadar çıkmakta. Tabi bu rakam normal insanlara göre yine de az. Ama renk körlerine için 3 misli fazla renk ayırt etmelerine imkan sağlamakta ve bu da onlar için çok, ama çok önemli. Hatta bazı hastalarım lensler uygulandıktan sonra arabaların kırmızı stop lambalarını fark ederek ‘Aa, bakın arabanın arkası yanıyor’ gibi yorumlarda bulunmakta. Çünkü o zamana kadar kırmızı tonunu hiç görmemişler. Doğal olarak lensler çıkartıldığı zaman kişi eski haline dönmekte yani renk körü olmakta. Renk körlüğü cinsiyete bağlı geçtiği için kadınlarda çok nadir görülür. Fakat erkeklerde bu oran % 8’e kadar çıkmakta. En sık rastlanan kırmızı, yeşil renk körlüğüdür. Mavi renk körlüğü çok daha nadir görülmekte. Doğal olarak kişi tümüyle renk körü ise, lenslerden hiçbir fayda görmeyecek. Çünkü tabiattaki renkleri yalnız grinin tonları olarak fark etmektedirler.”
“Kromajen lenslerin başarısı %97 iken, bizim lenslerimizin başarısı %89’a ulaşabilmiştir” diyen Doktor Girgin, bunun hastalar için çok büyük bir kazanç olduğunu ifade etti.
Değerli Hastalarım,
Sabah Gazetesinde Renk Körlüğü Konusunda 1.1.2005 tarihinde yayınlanan röportajımı aşağıda bulacaksınız:
Renk körlerine özel kontakt lens müjdesi
Göz doktoru Ahmet Girgin, orta seviyede renk körü olanlara yardımcı olan renkli lens uygulamasını Türkiye’de başlattı.
Genelde doğuştan gelen bir hastalık olan renk körlüğünün tedavisi de mümkün değil. Ancak belli bir seviyedeki renk körlerinin problemini ortadan kaldırmak için renkli kontakt lenslerden faydalanılıyor. Dr. Ahmet Girgin, Türkiye’de kendi geliştirdiği kırmızı, sarı ve yeşil tonlarındaki lenslerle renk körlüğünün önlenebildiğini söylüyor: “Renk körlüğü insanın gözündeki bazı maddelerin eksikliğinden kaynaklanır. Gözün arkasındaki retina tabakasında renkleri seçen hücreler vardır. Bunlar üç rengi seçer, kırmızı, yeşil ve mavi. Bunlardan birini seçmediği zaman öbür iki rengin karışımlarını algılar. Bu üç renk içinde biri eksikse bu lenslerin faydası oluyor. İkisi eksikse yarım fayda sağlıyor, ama üçü birden eksikse yapılacak bir şey yok.”
Yurtdışında da renk körlüğüne yönelik lens uygulamaları olduğunu belirten Dr. Ahmet Girgin, Türkiye’de tamamen kendi imkanlarıyla bu çalışmayı yaptıklarını ekliyor. Bu lensleri geliştirmek için iki yıl uğraştığını anlatan Girgin, toplumda çok sık rastlanmasa da mevcut olan rahatsızlıkların geç tespit edildiğini söylüyor:
“Aileler çocuklarını erken yaşta kontrole götürmeli. Genelde çocuğun rahatsızlığından haberdar olmuyorlar. Çünkü çocukta farkında olmuyor. Sonra askerde ya da ehliyet alırken fark ediliyor.”
Özel bir testle teşhis konulan renk körlerinin gündelik hayat içinde sıkıntı yaşadıkları konuların başında trafik ışıkları geliyor. Dr. Ahmet Girgin, ayrıca tekstil gibi renklerin ön planda olduğu sektörlerde görev yapanlar açısından da önemli bir rahatsızlık olduğu görüşünde:
“Tekstilde çalışan bir hastam, ‘Benim hiçbir problemim yok. Renk körü olduğumu bilmiyorlar’ dedi. Sonra kendisine koyu kırmızı tonunda bir lens taktık. Hemen hemen bütün renkleri fark eder oldu. O da şaşırdı. ‘Bakın buna ben yeşil diyordum ama kahverengiymiş’ dedi. Zaten bana gelen renk körlerine bu lensleri taktığım zaman birden şaşırıyor.”
Neslihan Tunç
Değerli Hastalarım,
Hürriyet Gazetesinde Renk Körlüğü Konusunda 10.3.2005 tarihinde yayınlanan röportajımı da aşağıda bulacaksınız:
Renk körlerine ‘krom’lu lens
İki yıl uğraştıktan sonra bir lens imalatçısı ile birlikte kromatik lensi geliştirdiklerini söyleyen Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Ahmet Girgin, ‘Lensin orta bölümünde kırmızı, yeşil ve mavi bir nokta var. Türk halkının büyük çoğunluğu koyu renk gözlü olduğu için, gözbebeğinin üzerine gelen renkli kısım görülmüyor. Ancak açık mavi ve yeşil gözlü kişiler takınca Van kedisi gibi oluyor’ dedi. Lensin ortasındaki renkli bölüme katılan kromun renklerin parlamasını sağladığını belirten Dr. Girgin, ‘Krom maddesi Amerikan arabalarında kullanılıyordu, bu sayede araba parlıyordu. Biz aynı prensipten yola çıktık. Hasta kromatik lensi taktığında, arabaların kırmızı stop lambalarını parlak bir şekilde görebiliyor’ diye konuştu.
Ehliyet verilmeli
Lensin hastalığı tedavi etmediğini, sadece takıldığı sürece renkleri görmeyi sağladığını ifade eden Girgin, ‘Almanya’da renk körleri ehliyet alabiliyor. Türkiye’de yaşayan biri renk körü ise ehliyet alamıyor’ dedi. (Not: Artık ehliyet alabiliyorlar…))
Bazı Hastalar Renk Görme Bozukluğunu düzelten gözlüklerin olup olmadığını soruyorlar; Cevap:
Lakin, aşağıdaki fotoya dikkatli bakın:
Renk Körlüğü (Daltonizm) Sayfama göz atabilirsiniz.
Bu sayfada anlatılan tüm gazete haberlerine Menüdeki Görseller bölümünden görüntülü olarak da erişebilirsiniz.
Günümüzde yaygın kullanım alanı olan kontakt lensler hakkında hastalar bazı yanlış fikirler edinmişlerdir. Burada renkli lensler üzerine oluşan bu düşünceleri mümkün olduğunca açıklamaya çalışacağım; ama her şeyden önce 2 (veya 3) tip lens olduğunu belirtmeliyim :
1- Sert Lensler: zaman içinde çok gelişim göstermişler, gaz geçirgen maddelerden ve bilhassa silikon ko-polimerlerinden yapılmaya başlanmıştır. Bunlar halk arasında yanlış olarak yarı yumuşak lensler diye anılmaktadırlar..
2- Yumuşak Lensler: sertlerden daha büyüktürler ve deniz anası gibi gözün tüm kornea tabakasını kaplarlar.
3- Hibrid Lensler: Bu lenslerde her iki lens maddesi de bulunmaktadır; ortası sert, göze temas eden çevre kısmı yumuşak lens yapısındadırlar. Genelde skleral lensler gibi keratokonus hastalarında kullanılırlar.
Lens kullanmak isteyenlere en önemli tavsiyem, günlük lens yerine uzun süreli lens kullanmalarıdır; ama uzun süreli lensleri günlük kullanmak şartıyla! Bu 2 tip lens arasında fiyat farkı çok olmadığından gözlerinizin oksijen alabilmesi için uzun süreli lensleri tercih edin : bu tip lensler uyurken bile yani, göz kapakları kapalı olduğu halde gözün nefes alıp vermesini engellememektedirler ve bugüne kadar bu düşünce ile verdiğim ister silikon, ister yumuşak lens kullananlar olsun hiç bir hastamda uzun kullanıma bağlı yan etki görülmediğini kıvançla belirtmek isterim.
Renkli lensler denince ise, göz rengimizi değiştirmeleri isteniyor, ama nasıl yapıldıkları, ne kadar oksijen geçirdikleri, kullanım incelikleri hiç önemsenmiyor; örneğin göz sağlığı açısından önerilmesi gerekenler nokta nokta boyalı olanlardır: bu tip lensler, noktalar arasındaki bölümlerden oksijenin geçmesini sağlarlar, ama bu lenslerin de günlük olanları vardır: sonuç olarak en doğrusu, nokta nokta boyalı lenslerin uzun süreli olanlarını günlük kullanmaktır. Birkaç senedir nokta boyalı lenslerin 1-3 ay gibi çok kısa ömürlü, fakat fiyatları da uzun sürelilerden çok ucuz olanlar da mevcut. Bazı hastalar ise bu ucuz lensleri daha da uzun süre kullanmaya çalışıyorlar ve tabii sonra çok tatsız sonuçlarla, tedavi olmak için muayeneye geliyorlar… (Bakınız sayfa altındaki tıbbi makale özeti veya çevirisi)
Piyasada bulunan yumuşak lensler, çok yüksek astigmatı düzeltemediklerinden bu durumda olanlara ya gaz geçirgen, ya torik yumuşak lensler kullanmalarını veya Ekzimer Laser / LASIK/ Intralase / FemtoSecond Laser olmalarını öneririm.
Denizde veya havuzda hiç bir lensin kullanılması tavsiye edilmez: çünkü yumuşak lensler, deniz suyunun tuzunu emeceklerinden yapıları bozulur, sert lensler ise göze yapışmadığından deniz veya havuz suyu bu lensleri alır, götürür…
Doktorunuzun lensleriniz için önerdiği solüsyonları onun haberi olmadan değiştirmeyin ve klasik lensler için protein tabletlerinin kullanımını aksatmayın.
Türkiye’ de ilk defa ve 10 seneden beri orta şiddette renk körlerine yardımcı olan kromatik lensleri uygulamaktayım..
Renk körlüğü genelde doğuştan bir hastalık olup ne yazık ki tedavisi yoktur. Buna karşılık, üzerinde iki sene çalışarak yurdumuzda uyguladığım kontakt lensler, renkli görme bozuklukları olanlara % 90′ a varan fayda sağlamaktadır. Bu konuda bilgilenmek isterseniz:
ve
Renk Körlüğü / Daltonizm / Diskromatopsi
sayfalarıma bakabilirsiniz.
Son olarak söyleyebileceğim ise: lenslerinizi doktor olmayan lens merkezleri yerine mutlaka uzman göz doktorun kontrolünde uygulamanızdır…
Eğer doktor kontrolünde değil de, lenslerinizi lens merkezlerinde bilinçsiz kişilerden alırsanız gözlerinizde tatsız olaylar gelişebilir. Bunun en son ve belirgin örneği ise, aşağıda sizlere özetini sunduğum Ekim 2003 tarihindeki “Eye Contact Lenses” tıbbi mecmuasında yayınlanan bir yazıdır. İngilizce bilenler bu yazının önemini hemen kavrayacaklardır. Fakat İngilizce bilmeyenler için özetin Türkçe’sini sizlere sunuyorum. Benzer konulara erişebilmek için sağ altta görülen “Related Articles, Links” linkine tıklayabilirsiniz.
Lisanssız satıcılardan alınan kozmetik kontakt lenslerin kullanımına bağlı olarak oluşan göz komplikasyonları: Steinemann TL, Pinninti U, Szczotka LB, Eiferman RA, Price FW Jr.
ÖZET
Amaç : Ehil olmayan satıcılardan alınan kozmetik kontakt lenslerin gözde yaptığı komplikasyonlara dikkat çekmek.
Sonuç : Biri erkek olmak üzere toplam altı hasta, numarasız kozmetik lensler kullanımı sonrasında akut göz ağrısı ve kızarıklığı nedeniyle acilen hastaneye müracaat ettiler. Hastalardan hiçbiri daha önce kontakt lens veya gözlük kullanmamıştı. Ayrıca lenslerin hiçbiri göz sağlığı konusunda deneyimi olan profesyonel kişiler tarafından verilmemişti. Bir hastada Pseudomonas Keratiti gelişti. Ve bu hastanın daha sonra penetran keratoplasti ile görmesi düzeltilmeye çalışıldı (Penetran Keratoplasti halk arasında ölü gözü nakli olarak geçer. Bu notu eklememin nedeni uzman olmayan kişiler tarafından verilen lensler yüzünden gözünüzü kaybedebileceğinizi anlatabilmektir).
Yorum : Renkli Kontakt lensler ne yazık ki genelde reçetesiz ve kozmetik, aksesuar satışı yapan dükkanlar gibi izni olmayan satıcılar tarafından verilmektedir. Bu lensler ayrıca kullanma uyarıları yapılmadan teslim edilmektedirler. Sonuç olarak ta bilgilendirilmeyen lens kullanıcıları, ileride akut, görmeyi etkileyen iltihap ve enflamasyonlar ile karşılaşabilmektedirler.
1: Eye Contact Lens. 2003 Oct;29(4):196-200. | Related Articles, Links |
Steinemann TL, Pinninti U, Szczotka LB, Eiferman RA, Price FW Jr.
SUMMARY:
Silikon Hidrojel Kontakt Lenslerin 30 gün kesintisiz takılmalarının kornea kalınlığına etkisi: Yeniad B, Adam YS, Bilgin LK, Gozum N. ( İstanbul Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları A.B.D. )
ÖZET
Amaç : 30 gün devamlı takılan kontakt lenslerin (Focus Night & Day) kornea kalınlığı ve fizyolojisine etkileri
Sonuç : Tüm hastaların görme keskinlikleri korunmuştur. Bir hastada çalışmanın sonunda limbal vaskülarizasyon (göz renkli kısım çevresinde damarlanma) görülmüştür. Bir başka hastada 15. günde kornea epitelinde punktat defektler ( kornea epitelinde nokta nokta tahribat ) görülmüş ve lens çıkarılınca düzelmişlerdir. Değişik bölgelerde ortalama kornea kalınlığında 14 ile 38 mikron arasında belirgin bir artma olduğu saptanmıştır.
Yorum : Tüm hastaların görme keskinlikleri korunmuştur. Limbal neovaskülarizasyon vepunktat korne epitel defekti dışında önemli bir komplikasyona rastlamamıştır. Aylık (Focus Night & Day) kontakt lenslerinin yüksek oksijen geçirgenliklerine rağmen, ortalama kornea merkez ve cevre kısmının kalınlıklarında artış gözlenmiştir. Bu kalınlık artışının kornea metabolizmasına etkisi olabilir.
Eye Contact Lens. 2004 Jan;30(1):6-9. | Related Articles, Links |
Yeniad B, Adam YS, Bilgin LK, Gozum N.
Department of Ophthalmology, Istanbul Faculty of Medicine, Istanbul University, Capa Istanbul 34390, Turkey. byeniad@yahoo.com
PURPOSE: To investigate the effect of 30-day continuous-wear contact lenses (Focus Night & Day) on corneal thickness and physiology.